Künye Alanı
Referans kodu
Başlık
Tarih(ler)
- M. 1712-1888 (Creation)
- H. 1124-1305 (Creation)
Tanımlama düzeyi
Miktarı ve türü
65 belge, 15 defter, 208 sayfa
Context Alanı
Oluşturan
Biyografi
Çerkes asıllı Pertevniyal Valide Sultan, Sultan II. Mahmud’un eşi ve Sultan Abdülaziz’in annesidir. Oğlu Abdülaziz’in tahta çıkmasıyla birlikte "Valide Sultan" unvanını almıştır. Hayırsever kişiliğiyle tanınan Pertevniyal Valide Sultan, İstanbul Aksaray’da kendi adını taşıyan bir külliye inşa ettirmiştir. Bu külliye; cami, medrese, mektep, muvakkithane, kütüphane, karakol ve türbeden müteşekkildir.
Valide Sultan, yalnızca İstanbul’un sur içi ve sur dışındaki bölgelerinde değil Anadolu ve Balkanlar’ın çeşitli şehirlerinde, Mekke ve Medine’de dahi vakfına ait çok sayıda arazi, dükkân ve hastaneye sahipti.
Pertevniyal Valide Sultan’ın türbesi, 1926-1929 yılları arasında yapılan tramvay yolu genişletme çalışmaları sırasında biraz geri çekilmiştir. 1958 yılında ise tamamen yıktırılmıştır. Naaşı bir süre Topkapı Sarayı’nda muhafaza edildikten sonra, II. Mahmud’un türbesinde padişahın sandukasının altına defnedilmiştir. Daha sonra, türbenin yeniden inşa edilmesiyle birlikte naaşı asıl yerine nakledilmiştir.
Arşiv geçmişi
Prof. Dr. İsmail Erünsal 2000 yılında sahaftan satın alarak İSAM Kütüphanesi Arşivi'ne bağışlamıştır.
Sağlama şekli
Bağış (04.06.2009)
İçerik ve Yapı
Kapsam ve İçerik
Bu arşiv belgeleri, Pertevniyal Valide Sultan’ın kurduğu vakfa ve bu vakfa bağlı gelir getiren mülklere (akarlar) ilişkin masraf defterleri, resmi yazışmalar ve çeşitli belgeleri içermektedir. Belgeler arasında, Valide Sultan’ın vakfettiği kitapların listesi ile Mekke Harem-i Şerif’te kullanılan şamdanların masrafları ve bunlara ait mumların teminiyle ilgili bilgiler yer almaktadır. Ayrıca, Medine’de inşa ettirdiği hastanenin yapım sürecine dair harcamaları gösteren defterler de bulunmaktadır.
Vakfa bağlı olarak görev yapan devlet ve vakıf memurlarına yapılan ihsanlar, çeşitli yapıların onarım ve bakım işlemlerine dair yazışmalar ve belgeler de arşivde yer almaktadır.
Saklama Planı
Tarihi belge niteliği taşıdığından kalıcı olarak saklanacaktır.
Açık/Kapalı Fon
Kapalı fon
Düzenleme sistemi
ISAD-G Standardında konuları çerçevesinde düzenlenmiştir.
Erişim ve Yararlandırma Koşulları
Erişim
Evrak'ın katalog bilgisi ve belgelerin dijital görüntüleri online erişime açıktır. Belgelerin orjinalleri talep edildiği taktirde merkezimizde incelenebilmektedir.
Çoğaltma
Telif hakkı İSAM'a aittir.
Dili
- Osmanlı Türkçesi
Yazı dili
- Arap
Dil ve yazı dili notları
Fiziksel özellikler ve teknik gereksinimler
Koleksiyonun içeriğindeki malzemenin tamamı kağıttır.
Araştırma araçları
İlintili/Yardımcı Materyaller
Orijinallerin bulunduğu yer
Belgelerin orjinalleri İSAM Kütüphanesi Arşivi (İKA) deposunda muhafaza edilmektedir.
Kopyaların bulunduğu yer
Belgelerin dijital kopyaları İSAM Kütüphanesi Arşivi (İKA)'nde mevcut harddisklerde muhafaza edilmektedir.
Tanımlamanın ilişkili birimleri
Notlar Alanı
Alternative identifier(s)
Anahtar Kelimeler
Yer/kurum
- Pertevniyal Valide Sultan Külliyesi
- Pertevniyal Valide Sultan Camii
- Pertevniyal Valide Sultan Kütüphanesi
- Mehmed Ağa Camii
- Şirvanizade Mehmed Rüşdü Paşa Kütüphanesi
- Galata Mevlevihanesi
- Hastahane-i Hayriye
- Kazlıçeşme
- Trabzon Hoca Pir Efendi Külliyesi
- Ayasofya Camii
- Kabe
- Mekke-i Mükerreme
- Medine-i Münevvere
- Ravza-i Mutahhara
- Harem-i Şerif
- İsmâil Rusûhî Ankaravî Türbesi
- Hicaz
İsim
- Hatice Refia Hanım (Konu)
- Hacı Nuri Bey (Konu)
- Hazret-i Şârih (Konu)
- Mimaroğlu Dimitri Kalfa (Konu)
- Üsküdari Arif Efendi (Konu)
- Hacı Necib Efendi (Konu)
Tanımlama Kontrol Alanı
Tanımlama kodu
Kurum kodu
Kurallar ve/veya standartlar
ISAD-G Standardına göre tasnif edilmiştir.
Durumu
Ayrıntı düzeyi
Oluşturma ve düzenleme tarihleri
Dili
- Türkçe
Yazı dili
- Latin
Kaynaklar
https://islamansiklopedisi.org.tr/pertevniyal-valide-sultan-kulliyesi
https://islamansiklopedisi.org.tr/pertevniyal-valide-sultan-kutuphanesi
Emine Yıldız, Pertevniyal Valide Sultan Vakıflarının Sosyal ve Ekonomik Yönleri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YL, İstanbul 2016. (https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/309991/yokAcikBilim_10134340.pdf?sequence=-1)
Arşivcinin notu
Tasnifi Dr. Kenan Yıldız ve Dr. Nuray Urkaç Güler tarafından, dijitalleştirilmesi Volkan Kuru tarafından yapılmıştır.